تعویض مفصل همزمان دو زانو یکی از جراحی های نسبتا سنگین برای متخصصین ارتوپد و همچنین بیماران به شمار می رود. انجام همزمان این عمل در دو زانو برای همه افرادی که احتیاج به تعویض مفصل دارند توصیه می شود و یا توجه به شرایط خاص بیمار در خصوص آن تصمیم گیری خواهد شد. در این مقاله قصد داریم تا همه آن چه باید در خصوص تعویض مفصل همزمان دو زانو را بدانید را در اختیار شما قرار دهیم. آگاهی در خصوص معایب و مزایای این جراحی می تواند به شما در تصمیم گیری در این باره کمک بزرگی کند.
آیا امکان انجام جراحی تعویض مفصل همزمان دو زانو وجود دارد؟
به طور کلی علی رغم آن که جراحی تعویض مفصل زانو یک جراحی سنگین و پیچیده شناخته می شود که با توجه به نوع و گسترگی آن دوره نقاهت نسبتا سختی دارد، افراد زیادی متقاضی انجام همزمان این جراحی در دو زانو هستند.
مانند بسیاری از انواع جراحی های زانو، امکان انجام جراحی تعویض مفصل همزمان دو زانو وجود دارد و این روش برای برخی افراد با مشکلات جدی در هر دو زانو توصیه میشود. این جراحی معمولاً توسط یک تیم جراحی متخصص انجام میشود و نیازمند تجربه و مهارت بالای جراحان است.
قبل از تصمیم به انجام این نوع جراحی، پزشک باید وضعیت بیمار را با دقت ارزیابی کند و بررسی کند که آیا این روش مناسب برای بیمار است یا نه. این تصمیم بر اساس میزان مشکلات مفصلی در هر دو زانو، وضعیت عمومی بیمار و سایر عوامل متغیر انجام میشود.
جراحی تعویض مفصل همزمان دو زانو چگونه انجام می شود؟
در صورتی که بعد از بررسی های پزشکی لازم، متخصص زانو بهترین روش درمان را در انجام جراحی تعویض مفصل همزمان هر دو زانو بداند، شما باید برای انجام عمل آماده شوید. عمل تعویض همزمان مفصل زانوها مطابق مراحل زیر توسط متخصص انجام خواهد شد.
- قبل از جراحی، بیمار ممکن است نیاز به مطالعات تصویری مانند اشعه X و آزمایشهای خونی داشته باشد. همچنین، برنامه توانبخشی و نکات پیش از جراحی با بیمار مطرح میشود.
- بیمار تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی قرار میگیرد و به اتاق عمل منتقل میشود.
- جراح با ایجاد برشهای کوچک در نقاط مناسب دسترسی به زانوها را فراهم میکند.
- مفصلهای آسیبدیده تعویض میشوند. این ممکن است شامل تعویض سطوح زغالی مفصل، استفاده از پیچها و پلاکهای فلزی، و یا اجزاء مصنوعی (پروتز) باشد.
- پس از تعویض مفاصل، جراح به تنظیم تناسب و بررسی تعادل بین زانوها میپردازد و تستهای لازم را انجام میدهد.
- بعد از تایید درستی تعویض مفصل ها، عمل جراحی با دقت بسته میشوند و عمل به پایان میرسد.
- بعد از عمل، بیمار به اتاق ریکاوری منتقل میشود و فرآیند بهبودی آغاز میشود.
- بیمار باید برنامه دوره نقاهت خود را طی کند، که شامل فیزیوتراپی و انجام مراقبت های بعد از عمل تعویض مفصل زانو است.
بیشتر بخوانید: بعد از تعویض مفصل زانو چه بخوریم؟
جراحی تعویض مفصل همزمان دو زانو برای چه کسانی مناسب است؟
تعویض مفصل همزمان دو زانو ممکن است برای افراد خاصی مناسب باشد. این جراحی عمدتاً برای افرادی که دارای مشکلات جدی در هر دو زانو هستند و نیاز به تعویض مفصل در هر دو زانو دارند، توصیه میشود. موارد زیر نشاندهنده افرادی هستند که این نوع جراحی ممکن است برای آنها مناسب باشد:
✅ آسیب مفصلی شدید: اگر هر دو زانو دچار آسیبهای جدی مفصلی مثل آرتروز باشند و به حدی که توانایی انجام فعالیتهای روزمره و کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار دهند. در این صورت افرادی که مشکوک به این مشکل مفصلی هستند، باید به بررسی دقیق علائم آرتروز زانو بپردازند.
✅ بیماران جوان با مشکلات مفصلی: برخی افراد جوان با مشکلات جدی در هر دو زانو ممکن است نیاز به تعویض مفصل همزمان داشته باشند، تا زمینهای برای بهبود فعالیتهای روزانه و جلوگیری از توسعه مشکلات بیشتر فراهم شود.
✅ عدم موفقیت در درمانهای دیگر: اگر درمانهای مانند فیزیوتراپی، داروها یا جراحیهای کمتر تهاجمی بر روی یک زانو موفقیت آمیز نبوده و نیاز به تعویض مفصل در هر دو زانو احساس شود.
بیشتر بخوانید: جراحی تعویض مجدد مفصل زانو
6 مزیت مهم جراحی تعویض مفصل همزمان دو زانو
تعویض مفصل همزمان دو زانو به عنوان یک روش جراحی پیشرفته میتواند مزایا و فوایدی داشته باشد. برخی از این مزایا عبارتند از:
- با انجام تعویض همزمان دو زانو، بیمار نیاز به یک بار جراحی و یک دوره بهبودی دارد. این کاهش تعداد عملها به معنای کاهش مراحل و دورههای درمانی است.
- اگر دو زانو با مشکلات مشابهی مواجه باشند، تعویض همزمان میتواند بهبود هماهنگی حرکتی در زانوها را فراهم کند. این به بیمار کمک میکند تا حرکتهای طبیعیتری داشته باشد.
- در برخی موارد، بهبودی بیماران پس از تعویض همزمان ممکن است سریعتر و کمتر زمانبر باشد نسبت به تعویض مفصلها در زمانهای مختلف.
- هر چند که هزینه تعویض همزمان دو زانو از لحاظ اولیه ممکن است بیشتر باشد، اما با کاهش تعداد عملها و دورههای بهبودی، هزینه جراحی تعویض مفصل زانو 1403 احتمالا تا حدودی کاهش یابد.
- تعویض همزمان دو زانو ممکن است مدت زمانی که بیمار در بیمارستان نیاز دارد، کاهش یابد، زیرا هر دو زانو در یک جلسه جراحی انجام میشود.
- برخی از بیماران پس از تعویض همزمان دو زانو، احساس بهبود در کیفیت زندگی خود را تجربه کرده و قابلیت انجام فعالیتهای روزانه و ورزشی را بهبود یافته اند.
معایب تعویض مفصل همزمان دو زانو چیست؟
تعویض همزمان دو زانو به عنوان یک عمل جراحی پیچیده و با چالش مطرح میشود و ممکن است با مشکلات و معایبی همراه باشد. برخی از معایب احتمالی این روش عبارتند از:
دوره نقاهت طولانی تر
همانطور که پیش تر عنوان شد، یکی از مزایای اصلی جراحی تعویض همزمان مفاصل زانو یکی شدن دوره نقاهت است. با این حال با توجه به سنگین بودن این عمل طبیعتا دوره نقاهت و بازیابی بعد از عمل سخت تر و طولانی تر خواهد بود. با توجه به شرایط بیماران و وضعیت آن ها ممکن است مدت دوره نقاهت بعد از این جراحی برای افراد مختلف متفاوت باشد.
احتمال ایجاد عفونت
احتمال بروز عفونت در عمل تعویض مفصل همزمان دو زانو یکی از مشکلات جدی و پتانسیلهای خطرناک این نوع جراحی است. با انجام دو عمل جراحی همزمان، خطرات عفونت ممکن است افزایش یابد. علل احتمال بروز عفونت شامل موارد زیر میشوند:
- طولانی تر بودن مدت زمان عمل جراحی
- افزایش ریسک عفونت به علت وجود دو برش برای جراحی و افزایش تماس با محیط بیرونی
- ایجاد تغییرات گسترده و تخریب بخش اعظم بافت در هر دو زانو
- سیستم ایمنی ضعیف در برخی بیماران
- افزایش مدت زمان بستری بودن ممکن است به علت قرار گیری در محیط بیمارستان ها باعث ایجاد عفونت شود.
پیچیدگی و سخت تر بودن عمل
با توجه به آن که به طور کلی عمل تعویض مفصل زانو یک جراحی پر خطر محسوب می شود، انجام همزمان آن نیازمند تخصص و تجربه بالایی است. در صورتی که به علت سخت بون و طولانی بودن مدت زمان جراحی مشکلی برای بیمار ایجاد شود، پزشک باید ضمن حفظ تسلط خود بر جزئیات عمل، به بررسی مشکلات دیگر نیز بپردازد. در این خصوص مراجعه به بهترین متخصص ارتوپد در ملاصدرا می تواند به شما تا حد زیادی در خصوص عدم بروز این گونه عوارض اطمینان بخشد.
تاخیر در بهبودی یکی از زانو ها
ممکن است بعد از انجام جراحی در هر دو زانو، سرعت بهبودی برای هر دو زانو یکسان نباشد. به این معنی که علی رغم انجام دقیق دستورات پزشک یکی از زانو ها به اندازه دیگیر بهبود نداشته باشد. این اتفاق می تواند منجر به بروز مشکلاتی برای فرد شود. برخی از دلایل یکسان نبودن روند بهبودی زانو را در ادامه ذکر نموده ایم:
🔵 اگر یکی از زانوها قبل از جراحی در وضعیت بدتری به دلیل آسیب، التهاب یا سایر مشکلات بوده باشد، بهبودی آن ممکن است طولانی تر باشد.
🔵 عواملی مانند سن، عملکرد سیستم ایمنی، وضعیت عمومی بیمار و توانبخشی بدنی ممکن است تاثیرگذار باشند و باعث تفاوت در سرعت بهبودی زانوها شوند.
🔵 هر گونه مشکلات یا عوارض پس از جراحی مانند خونریزی، التهاب یا عفونت میتوانند تأثیر منفی بر بهبودی زانوها داشته باشند.
🔵 اگر جراحی بر روی یکی از زانوها پیچیدهتر و در مدت طولانی تری انجام شده باشد، احتمالا روند بهبودی آن نیز کندتر خواهد بود.
چه مدت بعد از عمل تعویض مفصل همزمان دو زانو می توانم راه بروم؟
به طور کلی مدت زمان کوتاهی بعد از جراحی تعویض مفصل همزمان دو زانو لازم است تا بیمار بتواند راه برود. تعیین مدت زمانی که طول می کشد تا فرد بتواند اولین قدم هارا بعد از انجام این جراحی بردارد، به عوامل مختلفی بستگی دارد و هر فرد ممکن است تجربه متفاوتی داشته باشد. اما برخی از نکات کلی به شرح زیر میباشد:
- بیماران معمولاً باید در مرحله های ابتدایی با استفاده از امکاناتی مانند عصا راه بروند.
- نوع جراحی (بر اساس میزان تعویض مفصل و تکنیک مورد استفاده) و وضعیت فیزیکی اولیه بیمار میتواند بر زمان بازگشت به راه رفتن تأثیرگذار باشد.
- برنامه توانبخشی و فیزیوتراپی پس از جراحی، اعمال توانبخشی روزانه و فعالیتهای فیزیکی، نقش مهمی در سرعت بازگشت به راه رفتن دارد.
- وضعیت عمومی سلامتی بیمار نیز میتواند تأثیر گذار باشد. افراد با سلامتی کلانتر معمولاً بهتر و سریعتر بهبود مییابند.
- پزشک پس از جراحی به بیمار توصیهها و راهنماییهایی در خصوص رفتار و توانبخشی بعد از جراحی میدهد که تأثیر آن بر روی زمان بازگشت به راه رفتن میگذارد.
هر بیمار به صورت فردی ارتقاء پیدا میکند و ممکن است زمان بازگشت به راه رفتن برای هر فرد متفاوت باشد. برای دریافت اطلاعات دقیقتر و برنامه توانبخشی شخصی، پیشنهاد میشود با پزشک و تیم توانبخشی مشورت کنید.